งานสํารวจภูมิประเทศ งานสํารวจวางหมุดหลักฐาน

สารบัญ หน้า

 1. วัตถุประสงค์ของการจัดทําคู่มือ

1 2. ขอบเขต

1 3. คําจํากดความ

1 ั 4. หน้าที%ความรับผิดชอบ

 3 5. Work Flow กระบวนการ

 4 6. ขั2นตอนการปฏิบัติงาน

7 7. มาตรฐานงาน

7 8. ระบบติดตามประเมินผล

21 9. เอกสารอ้างอิง

21 10. แบบฟอร์มที%ใช้

 21 ภาคผนวก
1) ปัจจัยการพิจารณาการจําแนกประเภทกระบวนงาน
2) กฎระเบียบ/คําสั>ง ที>เกี>ยวข้อง
3) ตัวอย่างแบบฟอร์ม
4) รายชื>อผ้จัดทํา ู


ค่มือการปฏิบัติงาน ู

 กระบวนการพัฒนาแหล่งนํCา กระบวนงานออกแบบโครงการชลประทาน งานสํารวจภูมิประเทศ งานสํารวจวางหมุดหลักฐาน 1. วัตถุประสงค์ 1.1 เพื%อให้ส่วนราชการมีการจัดคู่มือการปฏิบัติงานที%ชัดเจน อยางเป็ นลายลักษณ์อักษรที%แสดงถึง ่ รายละเอียดขั2นตอนการปฏิบัติงานของกิจกรรม/ กระบวนการต่างๆ ของหน่วยงานและสร้างมาตรฐานการ ปฏิบัติงานที%มุ่งไปสู่การบริหารคุณภาพทัวทั % 2งองค์กรอยางมีประสิทธิภาพเก ่ ิดผลงานที%ได้มาตรฐานเป็ นไปตาม เป้ าหมาย ได้ผลิตผลหรือการบริการที%มีคุณภาพและบรรลุข้อกาหนดที%สําคัญของกระบวนการ ํ 1.2 เพื%อเป็ นหลักฐานแสดงวิธีการทํางานที%สามารถถ่ายทอดให้กบผู้เข้ามาปฏิบัติงานใหม ั ่ พัฒนาให้ การทํางานเป็ นมืออาชีพและใช้ประกอบการประเมินผลการปฏิบัติงานของบุคลากรรวมทั2งแสดงหรือเผยแพร่ ให้กบบุคคลภายนอกหรือผู้ใช้บริการให้สามารถเข้าใจและใช้ปร ั ะโยชน์จากกระบวนการที%มีอยูเพื%อขอการรับ ่ บริการที%ตรงกบความต้องการ ั 1.3 เพื%อกาหนดหลักเกณฑ์และมาตรฐานการปฏิบัติงานสร้างหมุดหลักฐา ํ นที%มีค่าพิกดและระดับ ใช้ ั เป็ นค่าอ้างอิงสําหรับงานสํารวจ 2. ขอบเขต คู่มือการปฏิบัตินี2ครอบคลุมขั2นตอนการสํารวจวางหมุดหลักฐานทางราบและทางดิ%ง ตั2งแต่การจัดทํา ประมาณการ การวางแผนงานสํารวจโดยการกาหนดโครงข ํ ่าย สายการระดับ การปฏิบัติงานในสนาม การ คํานวณตรวจสอบและประมวลผล การจัดทําแบบหมายหมุดหลักฐาน ให้ได้ตามมาตรฐานงานสํารวจของ สํานักสํารวจด้านวิศวกรรมและธรณีวิทยา งานสํารวจวางหมุดหลักฐานอยูในความควบคุมดูแลของฝ่ ายสํารวจวางหมุดหลักฐาน ส ่ ่วนวิศวกรรม 3. คําจํากัดความ มาตรฐาน คือ สิ%งที%เอาเป็ นเกณฑ์สําหรับเทียบกาหนดทั ํ 2งในด้านปริมาณและคุณภาพ (พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542) มาตรฐานการปฏิบัติงาน (Performance Standard) เป็ นผลการปฏิบัติงานในระดับใดระดับหนึ%งซึ%งถือ วาเป็ นเกณฑ์ที%น ่ ่าพอใจหรืออยูในระดับที%ผู้ปฏิบัติงานส ่ ่วนใหญ่ทําได้ โดยจะมีกรอบในการพิจารณากาหนด ํ มาตรฐานหลายๆ ด้าน อาทิ ด้านปริมาณ คุณภาพ ระยะเวลา ค่าใช้จ่าย หรือพฤติกรรมของผู้ปฏิบัติงาน คณะกรรมการ แต่งตั2งโดย ผู้อํานวยการส่วนวิศวกรรม ประกอบด้วย หัวหน้าฝ่ ายวางหมุดหลักฐาน และ ผู้เกี%ยวข้อง ผวศ.รธ. ผู้อํานวยการส่วนวิศวกรรม สํานักสํารวจด้านวิศวกรรมและธรณีวิทยา ฝล.รธ. หัวหน้าฝ่ ายสํารวจวางหมุดหลักฐาน ส่วนวิศวกรรม วก.รธ. หัวหน้างานวิศวกรรม ฝ่ ายสํารวจวางหมุดหลักฐาน วล.รธ. หัวหน้างานวางหมุดหลักฐาน ฝ่ ายสํารวจวางหมุดหลักฐาน คํานิยาม คําย่อ - Global Positioning System (GPS) ระบบกําหนดตําแหน่งบนพืCนโลก (จีพีเอส) : เทคโนโลยีที%ใช้ กาหนดตําแหน ํ ่งบนพื2นโลกโดยอาศัยดาวเทียมสถานีภาคพื2นดินและเครื%องรับจีพีเอส โดย เครื%องรับจีพีเอสจะรับสัญญาณดาวเทียมที%ระบุเวลาและตําแหน่งของดาวเทียมดวงที%ส่งสัญญาณ มาคํานวณหาระยะเสมือนจริงแต่ละระยะ และจะใช้ข้อมูลดังกล่าวจากดาวเทียมอยางน้อย 4 ดวง ่ มาคํานวณหาตําบลของเครื%องรับพร้อมทั2งแสดงให้ผู้ใช้ทราบบนจอแอลซีดีของเครื%องเป็ นค่า ละติจูด ลองจิจูด และค่าพิกดยูทีเอ็ม รวมทั ั 2งระดับความสูงด้วย เพื%อให้การกาหนดตําแหน ํ ่ง ครอบคลุมได้ทัวทั % 2งโลก โครงข่ายดาวเทียมจีพีเอสนี2 จําเป็ นต้องใช้ดาวเทียมจํานวน 24 ดวง แบ่งเป็ น 6 วงโคจร วงโคจรละ 4 ดวง ดาวเทียมแต่ละดวงใจวงโคจรจะอยูสูงจากผิวโลก ่ ประมาณ 20,200 กิโลเมตร และจะโคจรรอบโลกภายใน 11 ชัวโมง 50 นาที % - Geoid จีออยด์ : พื2นศักย์สมดุล (Equipotential Surface) ของสนามแรงโน้มถ่วงของโลก ซึ%งใช้ เป็ นรูปทรงสมมุติแบบหนึ%งของโลก พื2นผิวนี2ได้จากการสมมุติให้ระดับทะเลปานกลางแทรก สอดไปในพื2นทวีปโดยตลอดทัวโลก และทิศทางของแรงโน้มถ % ่วงโลกจะได้ฉากกบทุกจุดบนผิว ั จีออยด์ - Mean sea-level ระดับทะเลปานกลาง (รทก.) : ค่าเฉลี%ยของระดับนํ2าทะเล ซึ%งคํานวณหาได้จาก ผลการตรวจระดับนํ2าขึ2นและนํ2าลงในที%ใดที%หนึ%งที%ได้บันทึกติดต่อกนไว้เป็ นระยะเวลานาน ั - Azimuth ภาคของทิศ, แอซิมัท : การระบุทิศทางระบบหนึ%ง ซึ%งอ้างอิงจากทิศเหนือเป็ นมุมราบที% เวียนตามเข็มนาฬิกา จนถึงแนวที%ต้องการระบุถึง - Levelling การรังวัดระดับ : การสํารวจทางแผนที%เพื%อหาระยะสูงตามแนวตั2งของจุดต่างๆ บนผิว โลกซึ%งจะหาโดยตรงหรือโดยอ้อมก็ได้ การหาระดับสูงที%ต่างกนของจุดบนผิวโลก 2 จุด โดย ั อาศัยการส่องกล้องระดับไปยังไม้เล็งระดับซึ%งตั2งอยูในแนวตั ่ 2งที%จุดทั2งสอง จัดวาเป็ นการรังวัด ่ ระดับโดยตรง ส่วนการหาโดยอาศัยบารอมิเตอร์วัดความต่างระหวางความกดอากาศ หรืออาศัย ่ เทอร์โมมิเตอร์วัดจุดเดือดของนํ2าแล้วคิดออกมาเป็ นระดับสูง ตลอดจนอาศัยการรังวัดมุมแนวตั2ง และระยะแนวระดับแล้วนํามาคํานวณหาระดับด้วยกฎเกณฑ์ทางตรีโกณมิติ จัดวาเป็ นการรังวัด ่ ระดับโดยอ้อม - Traverse วงรอบ, การวงรอบ : วิธีการสํารวจเพื%อหาค่าพิกดทางราบและทางดิ ั %งของจุดต่างๆ บน ผิวโลกด้วยการรังวัดต่อเนื%องกนไป โดยเริ ั %มต้นจากจุดพิกดที%ทราบค ั ่าแล้วคู่หนึ%งบนเส้นฐานที% ทราบค่าระยะทางและทิศทางระหวางจุดแล้ว จึงทําการวัดระยะและทิศทางไปยังจุดต ่ ่างๆ ต่อเนื%องกน การรังวัดนี ั 2จะกลับมาบรรจบที%จุดเดิมที%ทราบค่าแล้วหรือไม่ก็ได้ เมื%อทําการรังวัดทิศ และระยะทางมาคํานวณหาค่าพิกดของจุดต ั ่างๆ ที%รังวัดได้ทั2งหมด ทั2งค่าพิกดทางราบและค ั ่าพิกดั ทางดิ%ง งานวงรอบสามารถแบ่งออกได้หลายประเภทตามวิธีการใช้ เช่น ถ้ามีการรังวัด ทางดาราศาสตร์ ร่วมด้วยก็จะเรียกวา วงรอบทางดาราศาสตร์ หรือ แบ ่ ่งตามคุณภาพของงาน เช่น งานวงรอบชั2น 1 ชั2น 2 และชั2น 3 หรือแบ่งตามรูปลักษณะของวงรอบเช่น วงรอบปิ ด (closed traverse) วงรอบ เปิ ด (open traverse) ที%มา : ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมศัพท์ภูมิศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. พิมพ์ครั2งที% 4. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน. 2549. 4. หน้าที>ความรับผิดชอบ 1. ผู้อํานวยการส่วนวิศวกรรม มีหน้าที%รับผิดชอบ กากํ บดูแล ั 2. หัวหน้าฝ่ ายวางหมุดหลักฐาน มีหน้าที%รับผิดชอบ ควบคุม ให้คําปรึกษา ตรวจสอบการปฏิบัติงาน 3. หัวหน้างานวิศวกรรม มีหน้าที%รับผิดชอบ ตรวจสอบและจัดทําประมาณการ 4. หัวหน้างานวางหมุดหลักฐาน มีหน้าที%รับผิดชอบ ควบคุม กาหนดโครงข ํ ่ายและสายการระดับงาน สํารวจวางหมุดหลักฐาน 5. หัวหน้าหน่วยสํารวจ มีหน้าที%รับผิดชอบ ควบคุมการปฏิบัติงานสํารวจ 6. คณะกรรมการตรวจสอบการปฏิบัติงาน มีหน้าที%รับผิดชอบตรวจสอบและติดตามงานให้เป็ นไป ตามแผนงานและแผนเงิน คุณภาพงานให้เป็ นไปตามมาตรฐานของสํานักสํารวจด้านวิศวกรรมและ ธรณีวิทยา 6. ขัCนตอนการปฏิบัติงาน 6.1 ตรวจสอบหมุดหลักฐาน คิดราคางานและจัดทําประมาณการ 6.2 วางแผนงานเบื2องต้นในสํานักงาน ประกอบด้วย 6.2.1 กาหนดอัตราก ํ าลัง-เครื%องมือสํารวจ-ระยะเวลาที%ใช้ปฏิบัติงาน ํ 6.2.2 นําหมุดหลักฐานเดิมที%มีอยู มาลงตําแหน ่ ่งในแผนที% 1: 50,000 แล้วกาหนดตํา ํ แหน่งที%จะก่อสร้างหมุดหลักฐาน ในบริเวณโครงการ และ/หรือ ใกล้เคียงที%สุด 6.2.3 ออกแบบโครงข่าย และสายการระดับ 6.2.4 หาข้อมูลเบื2องต้นในเรื%องที%เกี% ยวกบ สภาพภูมิประเทศ ภูมิอากาศ การคมนาคม ั ประชาชนในพื2นที% 6.2.5 ประสานงานกบหน ั ่วยงานที%เกี%ยวข้อง 6.2.6 จัดเตรียม – ตรวจสอบเครื%องมือ, อุปกรณ์ และยานพาหนะให้อยูในสภาพ ่ พร้อมปฏิบัติงาน 6.3 การเดินทางไปปฏิบัติงานจริงในสนาม 6.3.1 ค้นหาหมุดหลักฐานเดิม ตรวจสอบสภาพหมุดวาสามารถใช้งานได้หรือไม ่ ่ 6.3.2 ก่อสร้างหมุดหลักฐานจริงในภูมิประเทศและจัดทําหมายพยาน 6.3.3 ปรับโครงข่ายและสายการระดับครั2งสุดท้ายหลังจากตรวจเส้นทางคมนาคม และสภาพภูมิประเทศ 6.3.4 ทําการรังวัดหมุดหลักฐานทางดิ%งและทางราบ 6.4 คํานวณ ตรวจสอบความถูกต้อง ประมวลผล โดยให้อยูในเกณฑ์มาตรฐาน ่ ของสํานักสํารวจด้านวิศวกรรมและธรณีวิทยา 6.5 จัดทําแบบหมายหมุดหลักฐาน สรุปผลการปฏิบัติงานและจัดทํารายงานเสนอ 7. มาตรฐานงาน 7.1 การสํารวจโยงค่าพิกัดและค่าระดับ วัตถุประสงค์ เพื%อหาค่าพิกดและ / หรือค ั ่าระดับของหมุดหลักฐานที%สร้างขึ2นใหม่ในเขตงาน ซึ%งจะใช้เป็ นค่าอ้างอิงสําหรับงานสํารวจทําแผนที% งานสํารวจทางด้านวิศวกรรม และงานสํารวจเพื%อ การก่อสร้างโครงการนั2น 7.2 จํานวนช่างสํารวจ เวลาที>ใช้ในการสํารวจและผลงาน/เดือน งานโยงราคาค่าพิกดและค ั ่าระดับ 7.2.1 งานโยงค่าพิกัดโดยวิธีการวงรอบชัCนที> 2 เพื%อหาค่าพิกด UTM หรือพิก ั ดฉาก และฝัง ั หมุดหลักฐานถาวรแบบ ข. ทุกระยะ 4 - 5 กิโลเมตร และ แบบ ค. ทุกระยะ 2 กิโลเมตร • ช่างสํารวจ 1 ชุด ประกอบด้วย 1. ช่างสํารวจ 2 คน 2. พนักงานขับรถ 2 คน 3. คนงานปฏิบัติงานสนาม 7-10 คน • ระยะเวลาทํางาน 22 วัน/เดือน • ผลงาน 1. ภูมิประเทศเป็ นที%ราบ หรือ ไร่นาปนป่ า 51 กม./เดือน 2. ภูมิประเทศเป็ นป่ าโปร่ง หรือ ลูกเนิน 42 กม./เดือน 3. ภูมิประเทศเป็ นป่ าทึบ ภูเขา พรุ หรือ เขตชุมชนหนาแน่น 34 กม./เดือน 7.2.2 งานโยงค่าพิกัดโดยวิธีการวงรอบชัCนที> 3 เพื%อหาค่าพิกด UTM หรือพิก ั ดฉาก และฝัง ั หมุดหลักฐานถาวรแบบ ข. ทุกระยะ 4 - 5 กิโลเมตร และ แบบ ค. ทุกระยะ 2 กิโลเมตร • ช่างสํารวจ 1 ชุด ประกอบด้วย 1. ช่างสํารวจ 2 คน 2. พนักงานขับรถ 2 คน 3. คนงานปฏิบัติงานสนาม 7-10 คน • ระยะเวลาทํางาน 22 วัน/เดือน • ผลงาน 1. ภูมิประเทศเป็ นที%ราบ หรือ ไร่นาปนป่ า 52 กม./เดือน 2. ภูมิประเทศเป็ นป่ าโปร่ง หรือ ลูกเนิน 44 กม./เดือน 3. ภูมิประเทศเป็ นป่ าทึบ ภูเขา พรุ หรือ เขตชุมชนหนาแน่น 36 กม./เดือน 7.2.3 งานโยงค่าระดับโดยวิธีการระดับชัCนที> 2 เพื%อหาค่าระดับ (รทก.) ของหมุดหลักฐาน และฝังหมุดหลักฐานถาวรแบบ ข. ทุกระยะ 4 - 5 กิโลเมตร และ แบบ ค. ทุกระยะ 2 กิโลเมตร • ช่างสํารวจ 1 ชุด ประกอบด้วย 1. ช่างสํารวจ 2 คน 2. พนักงานขับรถ 2 คน 3. คนงานปฏิบัติงานสนาม 7-10 คน • ระยะเวลาทํางาน 22 วัน/เดือน • ผลงาน 1. ภูมิประเทศเป็ นที%ราบ หรือ ไร่นาปนป่ า 60 กม./เดือน 2. ภูมิประเทศเป็ นป่ าโปร่ง หรือ ลูกเนิน 44 กม./เดือน 3. ภูมิประเทศเป็ นป่ าทึบ ภูเขา พรุ หรือ เขตชุมชนหนาแน่น 30 กม./เดือน 7.2.4 งานโยงค่าระดับโดยวิธีการระดับชัCนที> 3 เพื%อหาค่าระดับ (รทก.) ของหมุดหลักฐาน และฝังหมุดหลักฐานถาวรแบบ ข. ทุกระยะ 4 - 5 กิโลเมตร และ แบบ ค. ทุกระยะ 2 กิโลเมตร • ช่างสํารวจ 1 ชุด ประกอบด้วย 1. ช่างสํารวจ 2 คน 2. พนักงานขับรถ 2 คน 3. คนงานปฏิบัติงานสนาม 7-10 คน • ระยะเวลาทํางาน 22 วัน/เดือน • ผลงาน 1. ภูมิประเทศเป็ นที%ราบ หรือ ไร่นาปนป่ า 68 กม./เดือน 2. ภูมิประเทศเป็ นป่ าโปร่ง หรือ ลูกเนิน 56 กม./เดือน 3. ภูมิประเทศเป็ นป่ าทึบ ภูเขา พรุ หรือ เขตชุมชนหนาแน่น 36 กม./เดือน 7.2.5 งานรังวัดพิกัดด้วยเครื>องรับสัญญาณดาวเทียม เพื%อหาค่าพิกดและอาซิมุทของหมุด ั หลักฐานด้วยเครื%อง GPS ผลงาน 1 หน่วยงาน เป็ นสถานี • ช่างสํารวจ 1 ชุด ประกอบด้วย 1. ช่างสํารวจ (หัวหน้าหน่วย) 1 คน 2. ช่างสํารวจ 6 คน 3. ช่างคํานวณ 1 คน 4. พนักงานขับรถ 4 คน 5. คนงานปฏิบัติงานสนาม 7-10 คน • ระยะเวลาทํางาน 22 วัน/เดือน • ผลงาน งานรังวัดพิกด 39 สถานี/เดือน ั 7.2.6 งานรังวัดอาซิมุทดาราศาสตร์ เพื%อตรวจสอบและควบคุมทิศทางแนวเล็งในสายงาน วงรอบ โดยการรังวัดอาซิมุทดาราศาสตร์ จากดาว หรือ ดวงอาทิตย์ ณ ตําแหน่งที%สร้างหมุด หลักฐานถาวรแบบ ข. • ช่างสํารวจ 1 ชุด ประกอบด้วย 1. ช่างสํารวจ 2 คน 2. พนักงานขับรถ 2 คน 3. คนงานปฏิบัติงานสนาม 3 คน • ระยะเวลาทํางาน 22 วัน/เดือน • ผลงาน งานรังวัดพิกด 7 สถานี/เดือน ั 7.3 ลักษณะของงาน 7.3.1 งานสร้างหมุดหลักฐานถาวร (MONUMENTING) 7.3.1.1 การเลือกที>ตัCงหมุดหลักฐาน ตําแหน่งที%สร้างหมุดหลักฐานต้องพิจารณาเลือกตําแหน่งที%เหมาะสม เพื%อให้หมุด หลักฐานที%สร้างขึ2นมีความมันคง ข้อพิจารณาในการเลือกที%ตั % 2งมีดังนี2 • เป็ นตําแหน่งที%มันคง แข็งแรง พื % 2นดินมีการอัดตัวแน่น • เป็ นตําแหน่งที%ยากแก่การทําลาย ควรเลือกสร้างในสถานที%ราชการ วัด โรงเรียน หรือบริเวณที%คาดวาจะไม ่ ่มีการก่อสร้างที%เป็ นอุปสรรคในการใช้ หมุดที%สร้างขึ2นไม่ควรสร้างหมุดหลักฐานถาวรบนไหล่ถนน เพราะอาจถูก ทําลายได้ง่าย • เป็ นตําแหน่งที%เด่นชัดง่ายต่อการค้นหา • หมุดคู่ที%สร้างขึ2นต้องไม่มีสิ%งอื%นมาบังแนวเล็ง ระยะระหวางหมุดประมาณ ่ 200–500 ม. • กรณีของการสร้างหมุดหลักฐานเพื%อรังวัดพิกดด้วยเครื%องรับสัญญาณ ั ดาวเทียม ให้เลือกตําแหน่งที%เหมาะสม ซึ%งจะต้องอยูในพื ่ 2นที%โล่งแจ้ง เพื%อให้ สามารถรับสัญญาณจากดาวเทียม ที%โคจรอยูบนท้องฟ้ าได้ทุกทิศทาง ่ 7.3.1.2 วัสดุและวิธีการสร้างหมุดหลักฐาน วัสดุที%สร้างหมุดหลักฐานส่วนใหญ่ จะเป็ นคอนกรีตที%มีส่วนผสมระหวาง ปูน – ่ ทราย – หิน เป็ นอัตราส่วน 1 : 2 : 4 ส่วน วิธีการสร้างแบ่งได้เป็ น 3 ลักษณะ คือ • นําวัสดุไปหล่อในภูมิประเทศ ณ ตําแหน่งที%เลือกตามลักษณะในข้อ 7.3.1.1 • หล่อหมุดคอนกรีตตามแบบมาตรฐานของสํานักสํารวจฯ ไว้ก่อนแล้วนําไป ฝัง • กรณีที%มีวัตถุธรรมชาติหรือสิ%งก่อสร้างที%มันคง เช % ่น บนยอดเขาที%มีกอนหิน ้ ใหญ่ อาคารคอนกรีต หรือ คอสะพานรถไฟ สามารถใช้เป็ นที%สร้างหมุดได้ โดยสกดลงไปให้ลึกประมาณ 3 – 5 นิ ั 2ว เทคอนกรีตและใช้หัวน๊อตเหล็ก หรือหมุดทองเหลืองเป็ น หัวหมุด